Hoe helpen medische isotopen de patiënten in ziekenhuizen?

In Petten produceert NRG PALLAS de basis voor onder andere twee belangrijke medische isotopen: technetium-99m (Tc-99m) en lutetium-177 (Lu-177). Deze stoffen worden wereldwijd gebruikt om patiënten te helpen, maar hun toepassingen zijn heel verschillend.

Opsporen van ziektebeelden

Technetium-99m is de meest gebruikte radioactieve stof in ziekenhuizen voor diagnostiek: het vinden van ziektebeelden bij patiënten. Elk jaar worden miljoenen patiënten wereldwijd onderzocht met dit isotoop. Tc-99m zendt een speciale soort straling uit (gammastraling), waarmee artsen beelden van de binnenkant van het lichaam kunnen maken. Dit helpt bij het opsporen onder andere doorbloedingsproblemen van het hart, uitzaaiingen van kanker in de botten of afwijkingen in de functie van organen.

“Van bestelling tot productie, timing is essentieel bij de productie van medische isotopen, je kunt ze namelijk niet bewaren,” aldus Maurits Bal, Manager Bedrijfsbureau Bestralingsketen. “Met de juiste timing en samen met de farmaceutische bedrijven zorgen we ervoor dat de ziekenhuizen op het juiste moment de radioactieve stoffen krijgen. Zo kunnen de patiënten hun diagnose krijgen op het moment dat het nodig is.”

Een belangrijk voordeel van Tc-99m is dat het snel uit het lichaam verdwijnt, omdat de stof een korte halveringstijd heeft. Dit betekent dat de stralingsbelasting voor de patiënt minimaal is.

Behandelen van kanker

Lutetium-177 wordt vooral gebruikt voor het behandelen van bepaalde soorten kanker, zoals prostaatkanker en neuro-endocriene tumoren. Deze isotoop werkt door een combinatie van twee soorten straling: bètastraling, die kankercellen vernietigt, en een kleine hoeveelheid gammastraling, waarmee artsen de behandeling kunnen volgen. Dit gebeurt door het maken van foto’s van de binnenkant van het lichaam, waarop de kanker zichtbaar is.

In een uitzending van Klokhuis legt nucleair geneeskundige dr. Wouter Vogel uit hoe medische isotopen werken, ook lutetium-177. “Er wordt heel veel straling afgegeven en daar kan de kanker kleiner van worden.” Bekijk de hele video op de website van Klokhuis.

Lu-177 wordt door farmaceutische bedrijven aan een “drager” gekoppeld, waardoor voornamelijk de kankercellen worden bereikt. Dit zorgt ervoor dat vooral de zieke cellen worden aangevallen, terwijl gezond weefsel zoveel mogelijk gespaard blijft.

Het grote verschil

Het grootste verschil tussen Tc-99m en Lu-177 is de toepassing: Tc-99m wordt gebruikt om ziektes op te sporen, terwijl Lu-177 veelal wordt ingezet om kanker te behandelen. Tc-99m helpt artsen om een duidelijke diagnose te stellen, terwijl Lu-177 een doelgerichte behandeling biedt aan patiënten met specifieke vormen van kanker.

Dankzij de productie van deze isotopen in Petten - nu nog met de HFR en straks met de nieuwe PALLAS-reactor - zijn deze isotopen wereldwijd beschikbaar. Dagelijks worden er meer dan 30.000 mensen geholpen met deze en andere isotopen van NRG PALLAS. Ze spelen een belangrijke rol in de moderne geneeskunde en verbeteren de levens van miljoenen patiënten.

Tc-99m en Lu-177 zijn mooie voorbeelden van hoe nucleaire technologie helpt bij zowel het stellen van diagnoses als bij het behandelen van ernstige ziektes.